„Ubezpieczenia członka zarządu i jedynego wspólnika jednoosobowej spółki z o.o.” – artykuł Magdaleny Januszewskiej w piśmie „Rachunkowość i Podatki”

31-05-2017

X założył jednoosobową spółkę z o.o. Przez 3 lata był jej jedynym członkiem zarządu. Potem zastąpiła go na tym stanowisku żona. Żadne z nich nigdy nie było przez spółkę zatrudnione, ani związane umową cywilnoprawną. X pracował natomiast w innej spółce (większościowym udziałowcem była tam grupa kapitałowa) i był z tego tytułu ubezpieczony. Czy żona, która jest obecnie jedynym członkiem zarządu w spółce, której wyłącznym wspólnikiem jest mąż powinna zostać uznana za osobę współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność i podlegać ubezpieczeniu? Czy w razie zbiegu tytułów do ubezpieczenia (umowa o pracę oraz prowadzenie pozarolniczej działalności) spółka musi płacić składki społeczne za jednoosobowego wspólnika spółki z o.o.?

Skoro żona pełni funkcję członka zarządu w spółce z o.o., której wyłącznym wspólnikiem jest mąż, tylko na podstawie powołania w rozumieniu Ksh, to powołanie to nie stanowi samoistnego tytułu podlegania ubezpieczeniom. Poprzez samo powołanie członek zarządu spółki z o.o. nie staje się pracownikiem, zleceniobiorcą czy osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność.

Jednoosobowa spółka z o.o. nie jest płatnikiem składek za wspólnika. Ten zobowiązany jest do samodzielnego pełnienia funkcji płatnika składek na własne ubezpieczenia, a w konsekwencji obliczania i opłacania składek ZUS. Bez znaczenia prawnego jest tu fakt zbiegu tytułów do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych (umowa o pracę i prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej) dotyczący wspólnika takiej spółki.

Jeśli jednoosobowy wspólnik spółki z o.o. jest zatrudniony w innym podmiocie na podstawie umowy o pracę, to z tego tytułu obowiązkowo podlega ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu. Jego obowiązki składkowe z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej (jednoosobowego wspólnika spółki z o.o.) zależą od tego, czy z umowy o pracę osiąga wynagrodzenie minimalne. Jeśli tak, to z tytułu działalności w formie jednoosobowej spółki obowiązkowo opłaca tylko składkę zdrowotną. Jeśli zaś na etacie zarabia mniej niż wynagrodzenie minimalne (co jest możliwe tylko wówczas, gdy pracuje w niepełnym wymiarze czasu pracy), to musi z prowadzonej działalności ubezpieczać się także społecznie (art. 9 ust. 1 i ust. 1a usus). W każdym razie robi to samodzielnie – bo sam jest w takim wypadku płatnikiem składek.

Więcej w piśmie „Rachunkowość i Podatki” nr 5/2017