„Przekształcenie jednoosobowej firmy w spółkę z o.o. a ubezpieczenia społeczne współpracującej żony” – artykuł Magdaleny Januszewskiej w czasopiśmie „Rachunkowość i Podatki”

04-08-2017

Nie da się współpracować ze wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o. Przekształcenie jednoosobowej działalności w taką spółkę oznacza ustanie ubezpieczeń osoby współpracującej dotąd z przedsiębiorcą.

Mąż prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Pomaga mu w tym żona, zgłoszona z tego tytułu do ubezpieczeń społecznych. Obecnie jest w ciąży i przebywa na zwolnieniu lekarskim. Nie pracuje, co nie zmienia jej statusu jako osoby objętej obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym, rentowym, wypadkowym i dobrowolnym chorobowym.

Mąż zamierza przekształcić formę swojej działalności gospodarczej w jednoosobową spółkę z o.o. na podstawie art. 551 § 5 i art. 584 [1] –584[13] Ksh. Czy żona jako osoba współpracująca w rozumieniu art. 8 ust. 11 usus nadal będzie podlegać ww. ubezpieczeniom po przekształceniu? Mąż uważał, że tak, skoro zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 4 usus za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się nie tylko osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą, ale też m.in. wspólnika jednoosobowej spółki z o.o.

ZUS nie podzielił jego stanowiska. Przypomniał, że pojęcie osoby współpracującej zostało zdefiniowane w art. 8 ust. 11 usus, zgodnie z którym za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej bądź umowy zlecenia, za wyjątkiem osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego.

Spółka kapitałowa ma osobowość prawną, w związku z czym stroną stosunku prawnego jest spółka, a nie jej wspólnik. Tym samym nie można utożsamiać męża, z którym obecnie współpracuje jego żona, ze spółką, która powstanie po przekształceniu działalności gospodarczej. Ponadto zakwalifikowanie małżonki przedsiębiorcy jako osoby współpracującej nie jest możliwe bez wykazania zgodnie z art. 8 ust. 11 usus, że współpracuje ona przy prowadzeniu działalności gospodarczej męża, którego jednak nie można utożsamiać ze spółką z o.o.

Wprawdzie ustawodawca w art. 8 ust. 6 pkt 4 usus wskazał, że za prowadzącego pozarolniczą działalność uznaje się również wspólnika jednoosobowej spółki z o.o., jednak nie oznacza to, że prowadzi on działalność zarobkową na swój rachunek. Skoro wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. nie prowadzi działalności we własnym imieniu, to równocześnie nie można uznać, że członek rodziny współpracuje z nim przy prowadzeniu tej działalności.

Więcej w czasopiśmie „Rachunkowość i Podatki” nr 8/2017