,,Nie będzie wakacji składkowych bez decyzji ZUS” – wypowiedź Magdaleny Januszewskiej w Prawo.pl
26-01-2024
Nie wystarczy samo złożenie wniosku o wakacje składkowe do ZUS. Mikroprzedsiębiorcy nie będą mogli skorzystać ze zwolnienia z obowiązku płacenia składek na ubezpieczenie społeczne bez decyzji ZUS. A Zakład na jej wydanie ma mieć 40 dni. Prawnicy studzą więc zapał: mało kto skorzysta z tego rozwiązania w tym roku. Bo jeśli przepisy wejdą w życie 1 października, a ZUS zostanie zasypany wnioskami, to urzędnicy nie zdążą rozpatrzeć wszystkich na czas.
Do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych trafił rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (nr UA1), przygotowany przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Ma on zrealizować obietnicę z czasu kampanii wyborczej złożoną przez rządzącą większość, a dotyczącą wakacji ZUS. Szkopuł w tym, że projekt w obecnym kształcie już budzi wiele wątpliwości, przede wszystkim z uwagi na swój rozbudowany formalizm.
– Coś, co wydawało się, że będzie proste, jest rozbudowane od strony formalnej. Co po części jest zrozumiałe, bo mamy do czynienia z pomocą publiczną, ale z drugiej strony chodzi o rozliczenie składek, które powinno być łatwiejsze – mówi serwisowi Prawo.pl Magdalena Januszewska, radca prawny specjalizujący się w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych.
Podobnego zdania jest Przemysław Hinc, doradca podatkowy i członek zarządu w kancelarii PJH Doradztwo Gospodarcze. (…)
Wnioski będą składane z długim wyprzedzeniem
Zgodnie z projektem mikroprzedsiębiorca będący płatnikiem składek ma złożyć wniosek o zwolnienie z opłacenia składek w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc kalendarzowy, który ma być objęty zwolnieniem (projektowany nowy art. 36d). Ma w nim wskazać m.in. miesiąc kalendarzowy, w którym płatnik składek zamierza skorzystać ze zwolnienia z opłacenia składek razem z oświadczeniem, że na dzień złożenia wniosku płatnik składek jest mikroprzedsiębiorcą i oświadczeniem, że płatnik składek jako ubezpieczony nie wykonywał w poprzednim lub w bieżącym roku kalendarzowym pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego w roku kalendarzowym rozpoczęcia działalności gospodarczej lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej. Ma to związek z tym, że przepisy mają wykluczać z możliwości skorzystania z tej ulgi tzw. osoby samozatrudnione (projektowany art. 17b ust. 3). (…)
Bez decyzji ZUS nie będzie zwolnienia
Otóż nowy art. 36e. ust. 1 dodawany do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, że Zakład rozstrzyga o zwolnieniu z opłacenia składek w terminie nie dłuższym niż 40 dni od dnia złożenia kompletnego wniosku i informuje o tym ubezpieczonego za pośrednictwem systemu teleinformatycznego udostępnionego przez Zakład. Wniosek rozstrzygnięty przez Zakład nie podlega wycofaniu albo korekcie.
Z kolei jego ust. 2 mówi, że w razie sporu dotyczącego rozstrzygnięcia o zwolnieniu z opłacenia składek albo stwierdzenia w związku z przeprowadzonym postępowaniem wyjaśniającym lub kontrolą, że płatnik składek wprowadził Zakład w błąd, Zakład wydaje decyzję o obowiązku opłacenia składek, o której mowa w art. 83 ust. 1 pkt 6. Będzie to więc decyzja, od której będzie przysługiwało odwołanie do Prezesa ZUS i dopiero potem będzie przysługiwała skarga, ale do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
Mechanizm mało elastyczny, a powinien być prostszy
Mec. Magdalena Januszewska zauważa, że przedsiębiorca chcąc skorzystać z wakacji składkowych, będzie musiał to planować z co najmniej 1,5 miesięcznym wyprzedzeniem. – W międzyczasie może się zmienić sytuacja, bo np. długotrwale zachoruje i z tego tytułu nie będzie zobowiązany do odprowadzenia składek. Co wówczas? Musi skorzystać z tych wakacji, czy może wnioskować o nie w innym terminie? Należałoby też rozważyć, czy wniosek można złożyć tylko przed danym miesiącem kalendarzowym, czy też do końca okresu, w którym za ten miesiąc należy rozliczyć składki – wskazuje.
Jak twierdzi mec. Januszewska, czas potrzebny ZUS na wydanie decyzji to przede wszystkim czas na zweryfikowanie, czy dany przedsiębiorca ma prawo skorzystać z tego zwolnienia. – Rozumiem, że skoro chodzi o pomoc publiczną, to weryfikacja i kontrola jest potrzebna, ale mimo wszystko forma wydaje się nadmiernie rozbudowana – zauważa.
Grażyna J. Leśniak
Czytaj więcej: Prawo.pl