„Znów będzie 14. emerytura – nieracjonalna i niesprawiedliwa” – wypowiedź Magdaleny Januszewskiej dla „Prawo.pl”

20-05-2022

„W 2022 r. będzie tzw. czternasta emerytura – zdecydował rząd i przekazał projekt ustawy do parlamentu. Bez żadnych uzgodnień międzyresortowych czy konsultacji publicznych. Śladu po nich nie ma przynajmniej na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Jednak przyjęte przez rządzących kryterium wypłaty tego świadczenia budzi poważne wątpliwości prawników. Twierdzą, że jest niesprawiedliwe. Bo pieniądze znowu mają trafić do osób, które mają niskie emerytury. Nieważne, że mogą mieć też inne źródła przychodów, nawet znaczące.

W zeszłym tygodniu na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji  utworzona została zakładka dla projektu ustawy o kolejnym w 2022 r. dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów (nr UD 392). Zapowiedź jego przygotowania ciągle widnieje w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów na stronie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Jednak zakładka na stronie RCL, tak jak była pusta w zeszłym tygodniu, tak pusta pozostała. Nie ma ani projektu, ani uzasadnienia do niego. Nie ma też oceny skutków regulacji (OSR) i wniesionych uwag w ramach uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych. Pojawiła się jedynie informacja o skierowaniu projektu do Sejmu.
17 maja 2022 r. rząd przyjął projekt ustawy i jeszcze tego samego dnia wpłynął on do Sejmu (druk sejmowy nr 2270). Co ciekawe, podany na stronie Sejmu link przekierowujący do przebiegu prac przed skierowaniem projektu do Sejmu odsyła do strony RCL z informacją o dalszym przebiegu prac nad projektem ustawy… na stronie Sejmu.
Dopiero więc po opublikowaniu projektu na stronie Sejmu można zapoznać się z jego treścią. Co proponuje rząd?
Zgodnie z projektowanym art. 3, w 2022 r. osobom uprawnionym przysługiwać będzie dodatkowe świadczenie w wysokości kwoty najniższej emerytury, obowiązującej od dnia 1 marca 2022 r. Prawo zaś do 14. emerytury mają mieć osoby, których wysokość świadczeń – przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń – nie przekracza kwoty 2900 zł. Tak jak w 2021 r., gdy świadczenie to wypłacono po raz pierwszy, w przypadku świadczeniobiorców pobierających emeryturę wyższą niż owe 2900 zł brutto, zastosowana zostanie zasada „złotówka za złotówkę”, czyli 14-tka będzie zmniejszana o kwotę przekroczenia ponad 2900 zł brutto.
Minimalna kwota kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego ma wynieść co najmniej 50 zł. Poniżej – nie będzie już przysługiwało (…). 

Magdalena Januszewska, radca prawny, specjalizująca się w prawie pracy, ubezpieczeń i zabezpieczenia społecznego zwraca z kolei uwagę na fakt, iż świadczenie to bardziej zbliża się do systemu zabezpieczenia społecznego niż ubezpieczeń społecznych. – Po pierwsze, skoro założeniem jest wsparcie uboższych, to uwzględnienie jako kryterium wyłącznie wysokości emerytury lub renty jest niewystarczające, gdy nie oddaje sytuacji materialnej ani dochodowej danej osoby. Należałoby się zastanowić, czy podobnie jak w innych świadczeniach z systemu zabezpieczenia społecznego, np. z pomocy społecznej, nie powinno się uwzględnić szerzej określonego kryterium dochodowego. Nie można bowiem wykluczyć, że osoby z niższą emeryturą, ale uzyskujące przychody z innych źródeł, znajdują się w lepszej sytuacji dochodowej od tych, którzy mają co prawda wyższą emeryturę, ale stanowi ona ich jedyne źródło utrzymania. Po drugie, czternastka jest odwrotnie proporcjonalna do kontrybucji danej osoby do systemu ubezpieczeń społecznych. Co zresztą budzi sprzeciw tych ubezpieczonych, którzy wpłacili do systemu wysoką sumę składek, bo na przykład pracowali wiele lat – mówi mec. Januszewska (…)”. 

Czytaj więcej na: „Prawo.pl”